Op 7 juni brachten we mediacomponisten, muziekprofessionals en leiders uit de creatieve industrie samen voor BMIM Special. Omdat bij BMIM alles draait om het delen van kennis, delen we een paar van de panels waar de creatievelingen op een succesvolle dag bij LAB111 aan deelnamen als artikelen. Deze week is het tijd voor 1 van de meest urgente onderwerpen van de wereld van vandaag: kunstmatige intelligentie, oftewel Artificial Intelligence (AI).
De wereld van AI in muziek barst van de ontwikkelingen, zoals dat onderzoekers van StabilityAI een manier hebben gevonden om met HarmonAI helemaal opnieuw audio te creëren. Gaat AI concurreren met (commerciële) compositie en sounddesign? John Ashley Burgoyne, Ilyaz Nasrullah en Janne Spijkervet duiken erin.
Ashley Burgoyne is docent aan de Universiteit van Amsterdam en directeur van het Amsterdam Music Lab. Daarnaast is hij 1 van de regisseurs van het AI Songfestival, een jaarlijkse wedstrijd over AI en muziek. Ilyaz Nasrullah is digitaal strateeg en helpt allerlei soorten organisaties als het gaat om digitale innovatie op de lange termijn. Hij heeft een achtergrond in informatica en data science. Janne Spijkervet werkt momenteel bij TikTok, waar ze onderzoek doet naar muziektoepassingen, zowel in de app als daarbuiten. Ze studeerde af aan het Conservatorium voordat ze naar de Universiteit van Amsterdam ging.
Vormt AI volgens hen een bedreiging voor muziekcomponisten of juist niet?
Ilyaz Nasrullah denkt dat van wel en niet is. ‘Video’s met AI-gegenereerde muziek op internet klinken vaak verschrikkelijk, maar mensen reageren verbaasd. Dat is de echte bedreiging voor mij. Het gaat er niet om hoe goed je met AI muziek kunt genereren, maar hoe laag de drempel is om het goed te vinden. En aan de andere kant is er zo weinig waardering voor kunst en bijvoorbeeld muziek kunnen maken. Dat geldt ook voor het kunnen maken van afbeeldingen of het schrijven van teksten. Er lijkt een behoefte te zijn om iets te kunnen zonder het daadwerkelijk te kunnen – dat is een andere bedreiging. Maar ik wil niet zeggen dat het alleen maar bedreigingen zijn.’
Ashley Burgoyne is het met Ilyaz eens: ‘Er zijn bedreigingen, maar ook kansen. Één van de doelen van het AI Songfestival dat ik mede organiseer, is altijd om de nadruk te leggen op co-creatie. Dat het geen druk op de knop is, waarbij je ineens een muziekstuk krijgt, dat kan nu, maar wat we willen uitzoeken is wat de nieuwe mogelijkheden van samenwerking tussen computers en mensen zijn. Wat ik op het AI Songfestival zie, en het verbaast me, is dat het vooral jongere muzikanten zijn die AI gebruiken. Ze werken nog steeds samen, met meer technische achtergronden. Het zijn vooral jonge artiesten die iets nieuws willen proberen. Als we kijken naar de mening van het publiek (we hebben een jury en een openbare stem voor het AI Songfestival) en we vragen hen of ze het door AI gegenereerde nummer zouden aanbevelen aan 1 van hun vrienden, dan zie je dat de scores nog steeds een beetje laag zijn. Ik denk dat voor mediabedrijven, zoals voor alle bedrijven, mensen nog steeds in staat zullen zijn om betere muziek te componeren dan kunstmatige intelligentie. Het is een hulpmiddel om te verrijken, maar mensen kunnen altijd nog andere mensen beter raken dan AI voor de aankomende jaren, denk ik.’
Van links naar rechts:
John Ashley Burgoyne, Ilyaz Nasrullah en Janne Spijkervet
Janne Spijkervet richt zich graag op de kansen die AI de componisten biedt. ‘Het is een echte verandering voor componisten. Ik heb ook een aantal jaren als componist gewerkt, en er zijn bepaalde dingen die ik toen deed waarvan ik denk dat ze over een paar jaar fundamenteel anders zijn. Ik moet mezelf afvragen, is dat goed of slecht? Een voorbeeld is wat we nu zien bij Stable Diffusion, waarbij je van een storyboard, of met Photoshop, naar een pitchdemo kunt gaan. Het is goed dat dat soort werk op een bepaalde manier wordt geoptimaliseerd; die tools kunnen we hopelijk zo snel mogelijk omarmen.’
‘Hetzelfde geldt voor tools die iemands stem kunnen veranderen of klonen. Wat ik daar niet leuk aan vind, is de dreiging dat een artiest alles kan zeggen. Het is best bijzonder dat het al gebeurt – dat de ontwikkelaars, vooral uit de open source-gemeenschap, bepaalde vrijheden nemen om zelf een Kanye West-, Drake- of The Weeknd-nummer te maken. Ik denk dat het voor muzieklabels en muziekbegeleiders interessant is dat je al snel kunt fantaseren over hoe je een artiest kunt inzetten voor je eigen (commerciële) vertaling. Dat opent deuren.’